Een Hadith is een overlevering van, of over de Profeet (vrede zij met hem). Het kan zijn dat de Profeet (vrede zij met hem) bijvoorbeeld iets heeft gezegd, iets heeft gedaan, wat hij heeft goedgekeurd of heeft afgekeurd. Deze overleveringen komen van de metgezellen van de Profeet (vrede zij met hem), die ze in opdracht van de Profeet (vrede zij met hem) hebben onthouden en doorverteld zonder er iets aan toe te voegen en/of te veranderen. Via deze overleveringen (hadith) kennen wij vandaag de dag de Soennah van de Profeet (vrede zij met hem) en zijn metgezellen.
Een van de vele ahadieth waarin de profeet (vrede en zegeningen zij met hem) het reizen zonder gezelschap (dus alleen) heeft verboden en/of afgeraden is de volgende hadieth:
De Profeet (vrede zij met hem) zei:
“Mochten de mensen weten wat ik weet over de kwalijke gevolgen van het alleen reizen reizen, dan zou niemand eraan denken om ’s nachts alleen te reizen.”
Deze hadieth is authentiek en staat in de sahieh van imam al-Boekharie.
Er zijn naast de vele overleveringen die waarschuwen voor het alleen reizen zelfs overleveringen die waarschuwen over het alleen overnachten (in een huis).
Al-Tabaraani verhaalde in al-Awsat (2079) via Mohammed ibn al-Qaasim al-Asadi en anderen dat de profeet (vrede en zegeningen zij met hem) zei:
“Als mensen wisten wat ik weet over alleen zijn, zou niemand ’s nachts alleen reizen en zou niemand alleen in een huis zou overnachten.”
Maar deze overlevering is als niet authentiek verklaard omdat een van de personen (Mohammed ibn al-Qaasim al-Asadi) die tot een van de overleveraars behoort, beschuldigd werd van liegen.
Maar zo zijn er nog heel wat overleveringen die wel authentiek zijn verklaard. De grote metgezel ‘Omar ibn al-Khattaab (moge Allah tevreden met hem zijn) zei:
“Niemand dient alleen te reizen of alleen in een huis te slapen.”
Deze overlevering is sahieh (authentiek) verklaard door imam al-Albaani in al-Silsilah al-Saheehah (1/130).
Imam Ahmed (moge Allah hem genadevol zijn) werd gevraagd over het alleen doorbrengen van de nacht. Hij zei daarover: “Ik adviseer om dat te vermijden.” [al-Adaab al-Shar’iyyah (1/428)]
Wat betekenen deze ahadieth voor jou?
Deze ahadieth geven aan dat het afgeraden is om alleen te zijn in situaties waarin een mens voor zichzelf vreest vanwege zwakte, ernstige uitputting of ellende. Het is voor jou sterk afgeraden om te vervallen in zo een situatie wanneer jij vreest dat de shaytaan jou kan verleiden en jou kan misleiden. Het voordeel van het zijn met rechtschapen metgezellen (bijvoorbeeld van onder je familie of vrienden) is niet beperkt tot hulp of ondersteuning, maar het allerbelangrijkste is dat het jou helpt standvastig en vroom te blijven in situaties van zwakte. Wij (zwakke dienaren) zijn namelijk een prooi voor de duivel wanneer wij ons eenzaam en alleen bevinden.
Degene die (alleen) in de nacht reist in de woestijn en degene die alleen in een huis verblijft kan zichzelf niet garanderen dat hij zich niet eenzaam zal voelen, vooral als hij slechte gedachten heeft en zijn imaan zwak is.
Ook zeggen de geleerden dat het alleen maar beter is om te reizen met een groep, als de persoon die alleen reist tijdens de reis sterft/verongelukt zal er niemand zijn die voor hem kan zorgen en het bericht kan doorgeven aan de mensen. Zo is dat ook met twee reizigers, zo zal er niemand zijn om de ene te helpen na de dood en/of ongeluk van de ander, in tegenstelling tot drie, omdat in de meeste gevallen die angst daar niet aanwezig zal zijn. (Korte citaat van de woorden van Ibn Khuzaymah)
Reizen in deze tijd, je bent niet alleen, toch?
De schijnbare betekenis van de overleveringen is dat het verbod van toepassing is op degene die alleen reist via lege en afgelegen routes. Denk bijvoorbeeld aan het reizen midden in de bergen of in een woestein. Wat betreft gereisde routes waarbij er geen grote risico is zoals we die nu in deze tijd kennen (denk bijv. aan een verlichte en veilige autosnelweg die vol gevuld is met andere reizigers), en waar waarschijnlijk helpers en metgezellen zijn, is er geen uitspraak over te bekennen dat het makroeh (afgeraden) of verboden is. Hetzelfde geldt voor het reizen tegenwoordig in vliegtuigen, schepen en in bussen. Degenen die samen in dezelfde voertuig zitten worden allemaal beschouwd als reisgenoten, dus degene die reist met deze middelen is niet de enige.
Ibn ‘Uthaymien geeft het volgende aan:
Deze hadieth wijst op de waarschuwing tegen alleen reizen, maar dat geldt voor reizen waarbij de route niet door veel mensen wordt afgelegd.
Wat betreft reizen waarbij de route door velen wordt afgelegd, en het is alsof men zich in het midden van een dorp/stad bevindt, zoals de route van al-Qaseem naar Riyad, of Riyad naar Dammam en andere dergelijke routes waar veel reizigers zijn, en de weg naar de Hidjaz tijdens het Hajj-seizoen, dit wordt in feite niet als alleen beschouwd omdat veel mensen langs deze routes reizen. Dus een persoon kan alleen zijn in zijn auto, maar hij is niet alleen op reis want er zijn mensen achter hem, voor hem et cetera.
Imam al-Albaani zegt hierover:
Misschien verwijst de hadieth naar reizen in de woestijnen of wildernis. Daar waar de reiziger haast niemand ziet en niet naar de reizen die we vandaag de dag kennen op veilige wegen en routes.
Dan krijgen wij nog vele vragen van zusters die specifiek naar situaties vragen van de vrouw. Mag ze reizen zonder haar mahram?
Ibn Abbaas verhaalt dat hij de Boodschapper van Allah hoorde zeggen:
“Geen man behoort in het gezelschap van een vrouw te zijn tenzij er iemand bij haar is die (haar) mahram is, en zij behoort niet te reizen als zij geen mahram bij zich heeft.” Een man vroeg hem: “O Boodschapper van Allah, mijn vrouw wil de hadj gaan verrichten en mijn naam is opgeschreven voor die-en-die veldtocht.” Hij zei hem: “Ga de hadj verrichten met je vrouw.”
Dit is een van de vele ahadieth die ons leren dat de vrouw niet mag reizen zonder mahram, zelfs niet voor een van de vijf zuilen van de islam: de hadj! Laatstaan voor een zaak die niet belangrijker is dan de hadj.
Deze hadieth staat overigens vermeld in Sahieh al-Boekharie
En Allah weet het beste.
